ayoubmardani 
اقتصاد به معنای برقراری تعادل میان منابع محدود و خواسته‌های نامحدود انسان‌ها است.
یعنی باید منابع موجود مثل زمان، پول، افراد و فضا را به گونه‌ای مدیریت کنیم تا به بهترین شکل ممکن، نیازهای بشر تامین شود.
بحث مدیریت اقتصادی نه تنها برای کسب و کار و جامعه اهمیت ویژه‌ای دارد، بلکه این مساله در خانواده نیز حائز اهمیت است.
چرا که شیوه مدیریت اقتصاد خانواده، شکوفایی، رونق اقتصادی و ترقی خانواده را در پی دارد. متأسفانه در جامعه کنونی به دلیل وجود تورم بالا و درآمد اندک، مشکلات مالی، فشار روانی زیادی را برای اعضای خانواده به وجود می‌آورد.
در این شرایط چه کاری باید انجام داد؟
آیا می‌توان با مدیریت منابع محدود، فشار روانی را از خانواده‌ها برداشت؟
در جواب باید گفت، یادگیری مدیریت اقتصادی کاملا ضروری است و باید با آن آشنا باشیم.
به همین دلیل تصمیم داریم در این نوشته به سوال، چطور اقتصاد خانواده را مدیریت کنیم، پاسخ داده و راهکارهایی را برای بهبود آن ارائه دهیم.
شاید در نگاه اول، این مساله بدیهی به نظر برسد، اما با رعایت این موارد می‌توان اقتصاد خانواده را به بهترین شکل ممکن اداره کرد. پس تا انتها همراه ما باشید.
چرا اقتصاد خانواده مهم است و باید آن را مدیریت کنیم؟
یکی از سوالاتی که برای افراد در مدیریت اقتصاد خانواده به وجود می‌آید، این است که چرا باید اقتصاد خانواده را مدیریت کنیم؟ آیا اینکار تاثیری دارد؟ در جواب باید گفت:
⦁ با حل مشکلات خانواده، بسیاری از مشکلات جامعه حل می‌شود.
⦁ نیازمندی‌های خانواده، نیازمندی‌های جامعه است.
⦁ موفقیت خانواده باعث موفقیت جامعه می‌شود.
⦁ مدیریت اقتصاد در ابعاد مختلف زندگی از جمله اجتماعی، آموزشی و حقوقی تاثیر مثبت دارد.
در حالت کلی، خانواده نمادی از یک جامعه در ابعاد کوچک است. بنابراین اگر اقتصاد آن مدیریت شود، بخشی از اقتصاد جامعه مدیریت خواهد شد. در حقیقت، جامعه از خانواده تشکیل می‌شود و اگر اعضای آن با نحوه مدیریت اقتصاد آشنا باشند، یک جامعه مطلوب خواهیم داشت.
سواد مالی؛ قدم اول در مدیریت اقتصاد خانواده
اولین مرحله برای مدیریت اقتصادی، داشتن سواد مالی است.
این مساله در کشورهای موفق مورد تاکید قرار گرفته و برای همه خانواده‌ها امری ضروری به شمار می‌رود.
در صورتی که سواد مالی خانواده‌ها افزایش پیدا کند، زندگی آن‌ها به ثبات می‌رسد و در نتیجه می‌دانند چطور هزینه‌های مالی و سایر موارد را مدیریت کنند.
همچنین با استفاده از سواد مالی می‌توانند در بازارهای مالی و سایر بازارها سرمایه گذاری کرده و وضع زندگی خود را بهبود بخشند. بنابراین، هدف اصلی از سواد مالی، رسیدن به امنیت مالی است.
در حالت کلی می‌توان گفت، سواد مالی یعنی توانایی درک مباحث مالی، بودجه‌بندی و سرمایه گذاری صحیح آن.
این اصطلاح مولفه‌های مختلفی را شامل می‌شود که عبارتند از:
⦁ بودجه‌بندی
⦁ پس‌انداز
⦁ سرمایه‌گذاری
⦁ مدیریت بدهی‌ها
⦁ مالیات
⦁ بیمه
راهکارهایی برای مدیریت اقتصاد خانواده
ما در این نوشته قصد نداریم به صورت تخصصی به اقتصاد خانوار بپردازیم.
بلکه به این سوال پاسخ می‌دهیم که آیا با درآمد کم نیز می‌توان اقتصاد خانواده را مدیریت کرد؟ آیا امکان پس‌انداز وجود دارد؟ چطور از پس هزینه‌های زندگی برآییم؟
برنامه‌ریزی برای مدیریت اقتصاد خانواده فرمول خاص و مشخصی ندارد.
فقط کافی است مخارج خود را درست و منطقی انجام دهید. در ادامه راهکارهایی را با شما به اشتراک می‌گذاریم که رعایت آن‌ها باعث بهبود وضعیت مالی‌تان خواهد شد.
دقت داشته باشید که وقتی از اقتصاد خانواده صحبت می‌کنیم، بحث فقط مسائل مالی نیست.
بلکه مسائل دیگری همچون عشق، خاطرات خوش، وحدت و لحظه‌های شادمانه نیز مطرح است.
اما منابع مالی اهمیت زیادی دارد و بسیاری از کارشناسان آن را یکی از ارکان خوشبختی و موفقیت در زندگی می‌دانند.
بنابراین از موارد مطرح شده می‌توانید برای سایر جنبه‌های زندگی نیز استفاده کنید. به طور مثال با شناسایی زمان‌های تلف شده و حذف آن‌ها می‌توانید لحظات بیشتری را با خانواده سپری کنید.
در واقع باید کاری کنید تا از وقت محدودتان سود حداکثری را به دست آورید.
1. سازماندهی کردن منابع
قدم اول در مدیریت اقتصاد خانواده، مشخص کردن منابع خانواده است.
به همین منظور باید لیست کاملی از پول، زمان، فضای زندگی و چیزهایی که دارید، تهیه نمایید. در این لیست باید میزان درآمد و تاریخ دریافت آن را به‌دقت بنویسید. همچنین باید بدانید پولی که به دست می‌آورید را صرف چه چیزی می‌کنید.
برای اینکار حتما به مدت یک الی دو ماه همه هزینه‌هایی که انجام می‌دهید را در یک دفترچه یا برنامه‌های موبایلی بنویسید.
اینطوری متوجه می‌شوید که عمده خرج‌های شما چه چیزهایی هستند.
بعد از آن می‌توانید از راهکارهایی که برای مدیریت هزینه‌ها وجود دارد، استفاده نمایید.
2. مشخص کردن هزینه‌ها و رعایت اولویت‌های مهم
در قدم بعدی باید هزینه‌هایی که تاریخ دارند را شناسایی کنید؛ هزینه‌های مثل اجاره، قسط وام، قبوض خدماتی، هزینه تحصیل فرزندان، خریدهای روزانه و هزینه‌های اعیاد رسمی یا مذهبی مثل عید نوروز. این‌ها هزینه‌هایی هستند که حتما باید پرداخت شوند.
بعد از مشخص کردن هزینه‌ها، نوبت به اولویت‌بندی آن‌ها می‌رسد.
هنگامی که این هزینه‌ها را بر اساس اولویت، طبقه‌بندی می‌کنید، میزان بهره‌وری شما را هر چند کم، افزایش می‌دهد.
همچنین با اینکار می‌توانید هزینه‌های غیرضروری را شناسایی کرده و بودجه ماهیانه‌تان را هدفمند خرج کنید.
چنانچه این روش مدیریت اقتصاد خانواده را چند ماه به صورت پشت سرهم انجام دهید، اولا هزینه‌های اولویت‌دار را پرداخت می‌کنید و نگرانی از این بابت نخواهید داشت. از طرفی با شناسایی هزینه‌های غیرضروری، بخشی از درآمدتان را پس‌انداز خواهید کرد.
در نتیجه می‌توانید با پس‌اندازتان، سرمایه‌گذاری کرده و یک منبع درآمد دیگر ایجاد نمایید.
3. بودجه‌بندی کردن پول
وقتی صحبت از بودجه‌بندی می‌شود، برخی افراد به مسائل کلان و کشوری فکر می‌کنند.
همچنین عده‌ای تصور می‌کنند قرار است با اینکار خود را در محدودیت قرار دهند؛ اما در واقع اینطور نیست.
بودجه‌بندی به شما کمک می‌کند تا در حد توان خودتان خرج کنید و جلوی فشارهای مالی را بگیرید. علاوه بر آن، راحت‌تر و سریع‌تر به اهدافتان برسید.
در بودجه‌بندی، شما باید همه هزینه‌های ضروری و نیازهای اصلی خانواده را در اولویت قرار دهید.
در عین حال باید مقداری از درآمد خود را برای پس‌انداز کردن و رسیدن به اهداف مالی کنار بگذارید.
اما اینکه چقدر از درآمدتان را به پس‌انداز کردن اختصاص دهید، بستگی به اهداف مالی‌تان دارد.
بعد از بودجه‌بندی، باید همواره آن را با شرایط واقعی تطبیق داده و تغییرات لازم را اعمال کنید.
به طور مثال اگر برای خرید اقلام ضروری زندگی برای 1 ماه، بودجه 4 میلیون را تعیین کرده‌اید اما توانستید آن را با 400 هزار تومان کمتر انجام دهید، می‌توانید برای ماه بعدی برنامه کاملی داشته باشید.
بودجه‌بندی نقش بسیار مهمی در مدیریت اقتصاد خانواده دارد؛ بهخصوص افرادی که فیش حقوقی ثابتی دارند.
البته شاید تصور شود بودجه‌بندی فقط برای این افراد مناسب است. اما باید بدانید این مساله برای کسانی هم که درآمد متغیری دارند، قابل اجرا است.
درست برعکس، کسانی که درآمد متغیری دارند باید حواسشان بیشتر به برنامه‌ریزی و مدیریت هزینه‌ها باشد تا با مشکلات مالی مواجه نشوند.
4. کنترل هزینه‌های ناگهانی در مدیریت اقتصاد خانواده
دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم، قطعیتی ندارد و ممکن است با شرایطی مواجه شویم که هیچ برنامه‌ریزی برای آن نداشته‌ایم.
در این شرایط و در تنگنای اقتصادی، مغز توانایی اتخاذ تصمیم‌های منطقی را از دست می‌دهد و با استرس و بسیاری مشکلات دیگر مواجه می‌شویم.
به همین دلیل توصیه می‌کنیم در کنار پولی که برای پیشرفت مالی پس‌انداز می‌کنید، بخشی از پولتان را نیز برای مدیریت اتفاقات ناگهانی ذخیره کنید.
به طور مثال، اگر میزان درآمدتان در ماه حدود 12 میلیون است، سعی کنید حداقل به اندازه یک ماه پس‌انداز داشته باشید.
هزینه‌های ناگهانی موارد متعددی را شامل می‌شود که برخی از آن‌ها عبارتند از:
⦁ هزینه‌های درمان
⦁ هزینه تصادف خودرو
⦁ هزینه تعمیرات احتمالی خانه
⦁ هزینه بیمه خودرو
⦁ هزینه تعمیرات خودرو
البته برخی از این هزینه‌ها قابل پیش‌بینی هستند و با شناخت الگوهای گذشته می‌توان آن را شناسایی کرد.
نحوه مقابله با هزینه‌های اضافی در مدیریت اقتصاد خانواده
برای مقابله با هزینه‌های اضافی، راهکارهای مختلفی وجود دارد که در ادامه به مهمترین آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
1. کنترل احساسات و محیط
یکی از بهترین راه‌ها برای مدیریت اقتصاد خانواده، کنترل محیط است.
اما چطور؟ فرض کنید می‌خواهید رژیم غذایی‌تان را تغییر دهید، ولی همیشه خوراکی‌های خوشمزه در کابینت و یخچال خانه وجود دارد. در این شرایط، نخوردن آن‌ها کار بسیار دشواری است و خیلی مواقع با شکست مواجه خواهید شد.
اما اگر آن خوراکی‌ها را از خانه بیرون ببرید، آیا بازهم شکست می‌خورید؟
مسلماً خیر، با اینکار در بسیاری از مواقع می‌توانید جلوی خود را بگیرید و اراده کمی نیاز دارد.
در مدیریت اقتصاد خانواده نیز می‌توان از این راهکار استفاده کرد. اگر می‌خواهید جلوی هزینه‌های اضافی را بگیرید، با افرادی که ولخرج هستند معاشرت نکنید، پول نقد را در دسترس قرار ندهید، به اندازه خرید با خود پول ببرید، از فروشگاه‌هایی که شما را به خرید وسوسه می‌کنید، خرید نکنید.
در کل، کاری کنید تا وسوسه پول خرج کردن به سراغتان نیاید.
2. برای خرید عجله نداشته باشید
یکی دیگر از راه‌های مدیریت اقتصاد خانواده، جلوگیری از خریدهای اضافی است.
به همین منظور، اقلامی که قصد خرید آن‌ها را دارید، یادداشت کرده و ببینید کدام یک از آن‌ها غیرضروری است.
با اینکار می‌توانید جلوی بسیاری از خریدهای غیرضروری را بگیرید.
گاهی مواقع افراد به خاطر چشم تو هم چشمی، از داشته‌های خود لذت نمی‌برند و اقلامی را خریداری می‌کنند که به هیچ دردشان نمی‌خورد.
3. تنظیم خوراک خانواده
استفاده از غذاهای خانگی یکی دیگر از روش‌های مدیریت اقتصاد خانواده است.
چنانچه شرایط مالی‌تان به گونه‌ای است که خرید غذا از بیرون باعث فشار مالی می‌شود، نحوه پخت غذاهای مختلف را یاد بگیرید.
بعد از آن در هنگام تفریح یا مسافرت می‌توانید غذاها را خودتان در منزل تهیه کنید.
4. افزایش دانش اقتصادی اعضای خانواده بهخصوص کودکان
خواندن کتاب، آگاهی از دانش روز و ارائه آموزش‌های لازم به کودکان، باعث ارتقا سطح اقتصادی خانواده می‌شود.
با رهبری و آموزش صحیح می‌توانید اعضای خانواده را به سمت صرفه‌جویی، صداقت، دلسوزی، همکاری با یکدیگر و مسئولیت‌پذیری سوق دهید.
در این شرایط، اعضای خانواده شما را در مسیر اصلاح وضعیت مالی‌تان همراهی خواهند کرد.
یکی از راه‌های مدیریت اقتصاد خانواده، تشویق کودکان به پس‌انداز پول است.
برای اینکار می‌توانید یک قلک خریداری کنید تا آن‌ها پول‌های خود را در آن قرار دهند.
عدم مدیریت اقتصاد خانواده چه مشکلاتی به وجود می‌آورد؟
آشنا نبودن با مدیریت اقتصادی، ضررهای زیادی را به دنبال دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
⦁ ضایع شدن منابع و امکانات
⦁ از بین رفتن دارایی‌ها
⦁ افزایش فقر
⦁ کاهش سلامت روان
⦁ کاهش سلامت جسمانی
⦁ ضعیف شدن ارتباط با کودکان
⦁ از بین رفتن کانون خانواده
چنانچه وقتتان را که جزوی از اقتصاد خانواده به شمار می‌رود، به خوبی مدیریت نکنید، وقت کافی برای فرزندانتان نخواهید داشت.
در نتیجه ارتباطتان با آن‌ها هر روز کمتر و کمتر می‌شود.
از طرفی، اگر قسط‌هایتان را به خاطر عدم اولویت‌بندی هزینه‌ها به موقع پرداخت نکنید، با مشکلات زیادی مواجه خواهید شد؛ مشکلاتی که بار روانی زیادی بر روی شما خواهد گذاشت.
جمع‌بندی
در نگاه اول، مدیریت اقتصاد خانواده برای عده‌ای از افراد کار دشواری به نظر می‌رسد. چرا که بر این باورند، مدیریت اقتصاد آن‌ها را در محدودیت قرار می‌دهد. اما این یک باور اشتباه است.
شما با مدیریت اقتصادی می‌توانید از منابع محدودی که در اختیار دارید، بهترین استفاده را برده و به رضایتمندی حداکثری برسید.
همچنین با پس‌انداز پول می‌توانید درآمد خود را افزایش داده و وضعیت مالی خود را بهبود بخشید.
در این نوشته سعی کردیم سوال «چطور اقتصاد خانواده را مدیریت کنیم» را بررسی و پاسخ مناسبی به آن ارائه دهیم.
چنانچه در مدیریت اقتصاد خانواده با مشکل مواجه هستید، حتما از یک فرد متخصص مشاوره بگیرید تا شما را به طور کامل راهنمایی کند.
همچنین در صورتی که سوالی داشتید، خوشحال می‌شویم آن را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
ایجاد فهرست های سفارشی
نرخ انواع ارزها به ریال
نرخ تبدیل ارزهای فارکس
نرخ تبدیل ارزهای دیجیتال
قیمت انواع خودروها
قیمت انواع گوشی های همراه
آخرین اخبار اقتصادی