ایرونی ساقه و برگ و ریشه
مهاجرت از آن دست پدیدههایی است که در زندگی امروز ما ایرانیان به یکی از انتخابهای سرنوشتساز و مهم تبدیل شده است. مخصوصاً این روزها که دولتهای خارجی قوانین سختگیرانهای برای مهاجرین ایرانی در نظر گرفته و مسیر پیش رو را سختتر کرده است. اما اگر تمام چالشهای پیش رو بهخوبی رفع شود، بدون شک مهاجرت روی خوش خودش را نشان میدهد و از مزایا و امکانات کشور مورد نظر بهرهمند خواهید شد.
پدیدهی مهاجرت برای ایرانیان در این سالها تصمیمی سخت و بازگشت ناپذیر به نظر میرسد، سختی رفت و آمد، عدم امنیت ویزای معتبر و زماندار و همچنین تفاوت ارزش ریال با ارزهای سایر نقاط جهان، مهاجرت را مانند دو روی سکه کرده است. اما قبل از هر چیز باید بدانیم که زندگی به همین زودیها روی خوب و بدش را نشان نمیدهد و لازم نیست این حس را داشته باشیم که همهی پلهای پشت سر خود را با مهاجرت خراب میکنیم یا به چشم سفری بیبازگشت به آن نگاه کنیم.
در واقع چالشهایی که ایرانیان در مهاجرت با آن دست و پنجه نرم میکنند میتواند چالش مردمان مهاجر از دیگر کشورهای جهان هم باشد. اما تغییر نگرش و تطبیقپذیری راه حلی است که میتواند سختیهای این راه را هموار کند. با آگاهی از شرایط مهاجرت به هر مقصد دیگری میتوانیم جلوی آسیبهای اقتصادی و روحی – روانی را بگیریم.
قدمت مهاجرت به زمان به وجود آمدن انسانها از ابتدای بشریت برمیگردد و همیشه گزینه مهاجرت برای تغییر و بهتر شدن شرایط زندگی و یا رسیدن به هدفها وجود داشته است.
همچنین کوچ اجباری هم برای شرایط غیر پایدار زندگی یکی از دلایل دیگر انسانها برای جا به جایی بوده است.
در زمانهای دور افراد برای یافتن شرایط آب و هوایی بهتر و دسترسی به مراتع مطلوب دست به نقل مکان و مهاجرت میزدند تا بتوانند در امنیت بیشتر و با امکانات مناسبتر زندگی خود را ادامه دهند.
در چند قرن اخیر به دلیل گسترش شهرنشینی مهاجرت از نوع جمعی آن با کاهش چشمگیری مواجه شده است اما از طرفی دیگر گونههای مختلف دیگری از مهاجرت در دنیای امروز به وجود آمده است.
در فرایند مهاجرت تجربه اضطراب، غم، تنهایی و فشارهای روحی و روانی برای مهاجران امری طبیعی و ناگزیر است.
امر مهاجرت دارای پیچیدگیهای مختص به خود است که افراد باید در این روند جسارت و شجاعت خود را به کار ببرند.
عوامل فروپاشی روانی در مهاجرت ایرانیان (لطفاً فرونپاشید!)
دلایلی برای فروپاشی روانی مهاجرین وجود داد که تنها با روانشناسی مهاجرت میتوان آنها را کنترل کرد. در این بخش مقاله در سایت دقیقترین راجع به عوامل مؤثر توضیح دادهایم.
- ترس از دست دادن سرمایهای که امکان از دست دادنش را داریم
- تحمل فشار خانوادگی برای بهبود شرایط زندگی نسبت به زندگی در ایران
- ترس از روبرویی با زبان جدید و اجبار به تسلط فوری در کوتاه مدت و بیگانگی با محیط و عادات مردم آن کشور
- ترس از ناسازگاری فرزندان با محیط جدید
- واهمه از درخواست شغل مطلوب و دستیابی به جایگاه بالاتر که عموماً در آغاز مهاجرت جایگاه پایینتر شغل به دست میآید.
- اضطراب ناشی از اشتباه بودن تصورها درباره کشور مقصد و عدم شناخت کافی
- اضطراب برخواسته از شهروند درجه دو بودن
- استرس ناشی از کنار گذاشتن عادتهای خود
- دل کندن از عاداتی که سالها در ایران با آن زندگی کردهایم و بزرگ شدیم.
- قرارگیری در چالش آزادی در برابر امنیت
- سردرگمی ناشی از مواجهه با زبان و فرهنگ جدید
- اضطراب جدایی از گروهی که به آن تعلق داریم و احساس تعلق نداشتن به فضایی که درآن زندگی میکنیم.
شوک فرهنگی ایرانیان بعد از مهاجرت (از شوک الکترونیکی بدتر است؟!)
یکی از مسائل روانشناسی مهاجرت، شوک فرهنگی است.
زمانی که مهاجرین به یک کشور وارد میشوند؛ با فرهنگ، روتین روزمره و رفتار افراد آشنا نیستند. به همین دلیل روند شناخت، سازگاری و درک آنها شوک فرهنگی نامیده میشود. تصور کنید که وارد کشور غریبی شدید و از حرفهای افراد چیزی متوجه نمیشوید. علاوه بر آن شما نیز خواسته خود را نمیتوانید به راحتی اعلام کنید. بنابراین طبیعی است که تفاوتهای فرهنگی، باعث ایجاد شوک فرهنگی مهاجرت از کشور و زندگی رؤیایی که به آن فکر میکنید، یک طرف و چالشهایی که بعد از رفتن با آنها روبرو میشوید، طرف دیگر ماجرا قرار دارد. کسانی که تصمیم به رفتن از کشور میگیرند باید از مشکلات و چالشهای بعد از مهاجرت با خبر باشند و بدانند چگونه با آنها روبرو شوند و برای رفعشان برنامهریزی کاملی داشته باشند.
زندگی در کشور جدید، سرنوشت هر فردی را بهطور کلی تغییر میدهد و مدتها طول میکشد فرد با جامعه جدید در جهات مختلف مانند فرهنگ، اقتصاد و… آشنا شود.
عمده مشکلاتی که پس از مهاجرت رخ میدهند، عبارتند از:
- یادگیری زبان،
- پیدا کردن شغل و مسکن مناسب،
- تفاوت فرهنگی،
- احساس انزوا و دوری از وطن،
- دلتنگی برای خانواده
چند نمونه مشخص از چالشهای مهاجرت را با توضیحی دقیقتر بررسی کنیم:
از دست دادن وضعیت پایدار قبل مهاجرت: افرادی که در ایران شغل و ثروت پایداری دارند، ممکن است در برقراری مجدد خود در اروپا با مشکلاتی روبرو شوند که منجر به دورهای از ناپایداری مالی میشود.
تفاوتهای فرهنگی در کشور جدید: برخی از افراد ممکن است به فرهنگ ایرانی بسیار وابسته باشند و در انطباق با فرهنگ اروپایی با مشکلاتی روبرو شوند که احتمالاً منجر به احساس جدایی و ناراحتی میشود.
عدم انتقال مهارتها: تاجران و صاحبان کسب و کار که مهارتها و شبکههای خاصی در ایران دارند، ممکن است در اروپا فرصتهای مشابهی پیدا نکنند که به کاهش پتانسیل موفقیت آنها منجر میشود. برای رشتههای تخصصی از جمله مهندسی این مشکل کمتر وجود دارد.
همچنین بخوانید: کار دانشجویی در کانادا
موانع زبانی در مهاجرت: یادگیری زبان یا زبانهای جدید میتواند چالشبرانگیز باشد و افرادی که هیچ یک از زبانهای اروپایی را نمیدانند، ممکن است در ارتباط، ادغام و یافتن شغل با مشکلاتی روبرو شوند. پس باید بگوییم که زبانمان مو درآورد از بس که گفتیم قبل از فکر به مهاجرت زبان خود را تقویت کنید!
کیفیت زندگی کمتر نسبت به ایران: بسته به شرایط فرد، مهاجرت ممکن است منجر به کیفیت زندگی کمتری در اروپا شود، زیرا مهاجر ممکن است مجبور شوند شغلهای کم درآمدتری بپذیرند یا در مناطق کمتر دلپذیری زندگی کنند. خانهی کوچکتر یا درآمد ماهانه کمتر از این قبیل فشارهای مویرگی است که بر بدنه زندگی وارد میشود.
دوری از خانواده بعد از مهاجرت: مهاجرت میتواند منجر به جدایی از خانواده و دوستان شود که ممکن است منجر به احساس تنهایی، افسردگی و دلتنگی برای وطن شود. افرادی که از طریق فضای مجازی با سایرین در ارتباط هستند، و کمتر به ملاقاتهای حضوری میروند، ممکن است این مشکل را حس نکنند.
حمایت اجتماعی محدود در کشور جدید: مهاجران اغلب با فقدان حمایت اجتماعی دوستان و آشنایان جدید در کشور جدید خود روبرو هستند که میتواند سازگاری و رشد در محیط جدید را دشوارتر کند.
تبعیض و تعصب: مهاجران گاهی اوقات ممکن است در کشور جدید خود با تبعیض یا تعصب روبرو شوند که میتواند تأثیر منفی بر روحیه و رفاه کلی آنها داشته باشد. پس در برابر هر شکل از نژادپرستی صبور باشید و بدانید که آن کسی که نژادپرست است در خود کشور مقصد هم طرفدار ندارد و دنیا در حال عبور از این مفاهیم غیر انسانی است.
چالشهای قانونی و حرکت در چارچوبها: فکر نکنید اگر از ایران رفتید بوروکراسی و کاغذ بازی تمام میشود!
متأسفانه در بسیاری از کشورهای دنیا در بر روی همین پاشنه میچرخد. راهنمایی در فرآیند مهاجرت، بهدستآوردن ویزا و مقابله با بوروکراسی میتواند وقتگیر، هزینهبر و انگیزهکاه بوده و موجب ناراحتی شود.
همچنین افرادی که زیاد در قید و بند پیروی منظم از قوانین و چارچوبهای سازمانی و اجتماعی نیستند، ممکن است، بعد از مهاجرت حس زندگی در حصار و محدودیت و نهایتاً نارضایتی داشته باشند.
رمز اظطراب در مهاجرت: آن که هستیم و آن که میخواهیم باشیم.
خودت باش!
در بسیاری از مواقع افراد جایگاه اجتماعی، شغلی و مالی خود را در نظر نمیگیرند و تصمیم به مهاجرت میگیرند و بعد از مهاجرت به کشور و شهری دیگر، به دلیل از دست دادن جایگاه قبلی و قرار گرفتن در موقعیت شغلی پایینتر، با افسردگی مواجه میشوند.
همین عدم تناسب بین “چیزی که هستیم ” و “چیزی که میخواهیم باشیم” عامل اضطراب و به تبع آن افسردگی در بسیاری از افراد است. اغلب مهاجران از جایگاهی که در سالهای اولیه مهاجرت بدست میآورند و تغییر شرایط ناگهانی ناراضی هستند. آنها در موقعیتی قرار داشتند که بدلیل نارضایتی از آن تصمیم به تغییر شرایط برای خود گرفتهاند اما حالا نیز پس از مهاجرت نیز در وضعت شکننده به همراه تنش و استرس زیادی قرار دارند.
این موضوع نه تنها باعث میشود فرد نتواند به آن چیزی که مد نظر خودش بوده است برسد، بلکه باعث ضعف آنها در عملکردشان میشود و ممکن است انگیزه آنها برای ادامه دادن مسیر را از بین ببرد و در نتیجه باعث آسیبهای روحی و روانی شدیدی در آنها میشود. با توجه به موضوعاتی که مطرح شد میتوان گفت که احتمال ابتلا به افسردگی پس از مهاجرت میتواند در کمین هر مهاجری باشد.
بنابراین لازم است که این نوع افسردگی را بشناسید و بدانید برای مدیریت آن چه باید بکنید زیرا هر چه که باشد شما برای یک زندگی آیدهال و شادتر رنج مهاجرت را به جان خریدهاید نه اینکه در منجلاب افسردگی و آسیبهای روانی دست و پا بزنید.
روانشناسان بالینی بر این باور هستند که اگر ۵ مورد از نشانههای پایین را هر روز به مدت حداقل ۲ هفته تجربه کنید، ممکن است به افسردگی مهاجرت مبتلا باشید.
- خلق افسرده در اکثر مواقع روز (احساس غمگینی، پوچی و ناامیدی)
- از دست دادن علاقه برای انجام کارهایی که در گذشته لذت بخش و مفرح بودند.
- کاهش یا افزایش اشتها و وزن در حالی که رژیم غذایی خاصی ندارید.
- بیخوابی یا پرخوابی
- سراسیمگی یا کندی روانی- حرکتی. در سراسیمگی مدام آشفته هستید و نمیتوانید یک جا بند شوید، برعکس در کندی روانی حرکتی دیگر چابکی سابق را ندارید.
- خستگی یا فقدان انرژی. یعنی هیچ رمقی برای انجام فعالیتهای جسمانی ساده نیز ندارید.
- احساس گناه غیرواقعبینانه و افراطی. مدام خود را سرزنش کرده و به اشتباهات خود فکر میکنید.
- کاهش توانایی فکر کردن یا قدرت تمرکز به معنایی که قادر نیستید ذهنتان را جمع کنید تا به موضوعی مشخص فکر کنید.
راههای مقابله با افسردگی بعد از مهاجرت (پاشو کاری کن فکر چاره باش!)
ایرانیها مانند خیلی از شرقیهای دیگر مردمانی خونگرم و معاشرتی هستند، جنس معاشرت مردمان این خطه با مردمان آن سوی کرهی زمین متفاوت است.
اما قرار نیست که دایما در حلقهی آدمهایی مانند خودمان به سر میبریم. یکی از مزایای مهاجرت آشنایی با شیوههای زندگی متفاوت و نگرشهای مختلف است.
مهاجرت به کشوری جدید میتواند با مشکلات روانی و اضطراب همراه باشد.
برای جلوگیری از این چالش مهاجرت، باید برنامهریزی کنید و به راههایی که در ادامه ذکر میشود توجه کنید:
یادگیری زبان کشور مقصد: یادگیری زبان کشور جدید، شما را به محیط جدید خود آشنا میکند و روابط اجتماعی شما را تقویت میکند.
شرکت در فعالیتهای اجتماعی: با شرکت در فعالیتهای اجتماعی، شما میتوانید با دیگران آشنا شوید و روابط اجتماعی خود را تقویت کنید. شبکهسازی با آشنایان و همکاران از طریق فعالیتهای اجتماعی بسیار سریع رخ میدهد.
حفظ ارتباط با خانواده و دوستان بعد ازمهاجرت: حفظ ارتباط با خانواده و دوستان قبلی، به شما کمک میکند تا احساس تنهایی کمتری داشته باشید. فراموش نکنید که قرار نیست همهی پیوندهای عاطفی خود را رها کنید.
مراجعه به یک روانشناس مهاجرت: این قدر در برابر رفتن ئیش یک روانکاو کاربلد گارد نداشته باشید. در صورت نیاز، بهتر است به یک روانشناس مراجعه کنید تا به شما کمک کند تا با اضطراب و استرس خود در محیط جدید خود مقابله کنید. اگر هم هزینهها سنگین بود میتوانید از مشاورههای آنلاین با ایران استفاده کنید.
بزرگترین چالش برای مهاجرت ایرانیان: یک شغل مناسب
عاقبت جوینده یابندهست.
از مشکلات دیگر مهاجران ایرانی این است که ممکن است شما برای یافتن شغل مناسب در کشور مقصد دچار چالشهای زیادی شوید. به عنوان مثال شما در کشور ایران دارای پستهای مدیریتی و شأن اجتماعی بالایی بودهاید اما با شرایط جدید شاید در ابتدا مجبور شوید از کارهای سطح پایینتر شروع به فعالیت کنید و درآمد مناسبی نداشته باشید.
این شرایط میتواند به روحیه شما آسیب وارد نماید و تمامی تفکرات شما از مهاجرت را تغییر دهد.
اما باید بگوییم این شرایط همیشگی نیست و اگر سخت تلاش کنید میتوانید در کسب درآمد در کشورهای مختلف جهان موفق شوید.
امروزه بسیاری از افرادی که در خارج از کشور زندگی میکنند از شرایط بسیار مناسبی از لحاظ رفاهی برخوردارند بنابراین درست است که سختیهای زیادی را ممکن است پشت سر بگذارید اما به یک نقطه آرامش نیز خواهید رسید.
این چالشها برای تمامی افرادی که تصمیم به تغییر زندگی خود دارند وجود دارد. بنابراین شما در این راه تنها نیستید و بسیاری از افراد دیگر هم در شرایط مشابهی با شما قرار دارند.
همچنین بخوانید:
https://daghightarin.com/blog/%d9%86%d8%ad%d9%88%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d8%b3%d8%a7%d9%84-%d9%be%d9%88%d9%84-%d8%a8%d9%87-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d9%85%d9%87%d8%a7%d8%ac%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%ae%d8%a7/